Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), seçim güvenliğine ilişkin seçim raporunu yayınladı. Raporla ilgili açıklama yapan Seçim Güvenliği Platformu, “AGİT raporu, 2018 seçimlerinin adil olmadığı noktasında, 2023 seçimlerinin adil olması noktasında kamuoyunun eleştiri ve baskılarının ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyor.”
Türkiye’nin de katılımcısı olduğu Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), 5-8 Aralık 2022 tarihlerinde Türkiye’de gerçekleştirdiği araştırma ve toplantıların sonuçlarını bir raporla duyurdu.
Bakanlıklar, YSK, RTÜK ve siyasi partiler ile Seçim Güvenliği Platformu ile bir araya gelen AGİT raporunda, Mart ayında TBMM’de kabul edilen seçim yasası değişikliklerinde AGİT’in önceki tavsiyelerinin değerli bir kısmının dikkate alınmadığını belirtti. 2022.
Raporda, görüşülen kurum ve kuruluşların adil seçime ilişkin taleplerinin dikkate alınmadığı vurgulandı.
AGİT raporunda, 2018 seçimlerinde il ve ilçe seçim kurulu üyelerinin yüzde 12’sinin, sandık kurulu üyelerinin yüzde 24’ünün ve sandık başkanlarının yüzde 19’unun kadın olduğu belirtildi.
Raporda vurgulanan diğer hususlar ise şöyle:
• YSK’nın 11 üyesinden hiçbiri kadın değildir.
• 7393 sayılı Kanun, siyasi partilerin milletvekili seçimlerine katılması için daha sıkı uygunluk kuralları getirdi ve Avrupa Konseyi Venedik Komitesi tarafından çok fazla ve ayrımcı olarak nitelendirildi.
• Seçim kampanyası finansmanına ilişkin düzenlemede çeşitli boşluklar bulunmaktadır. Yasa, daha önce AGİT’in tavsiyeleri arasında yer alan seçimlerden önce herhangi bir ara mali rapor veya aday mali raporlarının zamanında yayınlanmasını öngörmüyor. AGİT’in önceki tavsiyesine rağmen, ‘hakaret’ bir kabahat olmaya devam ediyor.
• Medya, seçim kampanyaları sırasında tarafsız yayın yapmak ve adaylara eşit erişim sağlamakla yasal olarak yükümlüdür. Aynı şekilde kamu ve özel kanallarda ücretli siyasi reklamlara izin verilmelidir.
• Seçim mevzuatı, vatandaşlar ve uluslararası gözlemciler tarafından seçim sürecini izlemek için gerekli fırsatı sağlamamaktadır.
• Anayasa, YSK kararlarının temyizini engellemektedir.
Raporda konulan çekincelere ek olarak AGİT, 2023 genel seçimlerini fiyatlandırmak için bir Seçim Gözlem Misyonu kurulmasını önerdi.
Raporda, AGİT’in seçim günü süreçlerini takip etmek üzere 28 üye ülkeden 350 kısa süreli gözlemcinin yanı sıra uzun süreli gözlemci atanmasını talep edeceği belirtildi.
Seçim Güvenliği Platformu rapora ilişkin yaptığı değerlendirmede, “AGİT raporu, 2018 seçimlerinin adil olmadığı noktasında, 2023 seçimlerinin adil olması noktasında kamuoyunun eleştiri ve baskılarının ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır.”
Seçim Güvenliği Platformu kimlerden oluşuyor?
DİSK, KESK, TTB, Tüm Emekliler Derneği, Elektrik Mühendisleri Odası, SODEV, Alevi Bektaşi Federasyonu, Hak İnisiyatifi Derneği, İnsan Hakları Derneği, Kızılırmak Yerel Dernekler Federasyonu, Kat Malikleri Derneği, ODTÜ Mezunlar Derneği, 2025 Avrupa Demokrasi Hareketi, Anıtpark Müslüman Forumu , Antikapitalist Müslümanlar Forumu, Demokrasi İçin Birlik, Doğu ve Güneydoğu Dernekleri Platformu (DGD), Hak ve Adalet Platformu, Seçim 2023 Yerel Medya Uyumu, Toplum Diş Hekimleri, Türkiye Gönüllüleri, Vatandaş Girişimi, Vatandaşlık Derneği.
